De lange weg van Lotte

Lotte is een leerling in havo 3 die een nare vorm van epilepsie achter de rug heeft. Na een afspraak op haar school denk ik na over de lange weg die zij heeft afgelegd. Deze keer zag ik voor het eerst een leerling die goed functioneert op school: ze gaat vrijwel zeker over naar de vierde klas. Voorheen had ze regelmatig conflicten met haar klasgenoten, maar daar is nu geen sprake meer van. Het gaat goed met Lotte! Het is haar zó gegund, want de gevolgen van haar epilepsie zijn na haar genezing nog lang zichtbaar geweest. 

Groep 4-leerling met ESES

Van een actief, initiatiefvol en sociaal kind wordt Lotte in groep 4 opeens futloos, hangerig, moe en prikkelbaar. Haar schoolresultaten gaan achteruit en onderzoek levert de diagnose ESES (Electric Status Epilepticus in Slowsleep) op, ook wel CSWS (Continuous Slow Waves during Sleep) genoemd. ’s Nachts is er niets aan Lotte te zien. Ze lijkt rustig te slapen, maar bij het meten van de elektrische activiteit van haar hersenen, is de epileptiforme activiteit duidelijk zichtbaar. Er zijn twee medicijnen voor nodig om deze activiteit te verminderen. Lotte zit al in groep 5 als ze weer wat meer energie krijgt.

Wisselende onderwijsbehoeften op de basisschool

Gedurende de hele basisschooltijd laat Lotte sterk wisselende onderwijsbehoeften zien, zowel didactisch als pedagogisch. Ze heeft moeite met concentreren en er is sprake van conflicten met medeleerlingen. Haar dagelijkse schoolwerk is over het algemeen van voldoende niveau, maar regelmatig presteert ze tóch zwak bij toetsen. In groep 8 wordt duidelijk dat Lotte veel piekert. Haar epilepsie is inmiddels weg, maar nu ligt ’s nachts ze wakker van haar tegenvallende prestaties en van de aanvaringen met haar klasgenoten, waar zij achteraf spijt van heeft.

Naar het voortgezet onderwijs

Na groep 8 gaat Lotte naar een schakelklas. Ze start in hetzelfde jaar met Ritalin, waardoor haar concentratie en gedrag verbeteren. In de eerste twee jaar op vmbo-t/havo zorgen sociaal-emotionele problemen er echter nog steeds voor dat Lotte niet optimaal presteert. Naast conflicten met klasgenoten heeft ze nu ook conflicten met docenten. Lotte voelt zich vaak niet goed begrepen en door de botsingen ligt ze ’s nachts regelmatig te piekeren over haar toekomst. 

Verbetering

Steeds opnieuw vraag ik op school begrip voor Lotte’s gedrag, door uit te leggen waar het vandaan komt. Lotte’s mentor in de tweede klas, die de rol van bemiddelaar op zich neemt, is van grote betekenis. Langzaam leert Lotte beter te reflecteren op haar eigen gedrag. Inmiddels kan ze zich helemaal aan haar schoolwerk geven. Ook kan ze haar acties beter plannen en is ze minder fel en kritisch. Haar sterk wisselende prestaties behoren tot het verleden.

Ga zo door, Lotte! Met jouw havodiploma op zak kun je straks alle kanten op. Alles wat je over jezelf geleerd hebt, helpt je later bij het maken van de juiste keuzes.